جوینت ونچر چیست؟

جوینت ونچر «.J.V» مشارکت دو یا چند شخص برای انجام یک پروژه‌ی خاص یا تعهد خاص با استفاده از مهارت‌های خاص، سرمایه‌ها و اندوخته‌ها، لیاقت‌ها، تجربیات و دانش حقوقی یکدیگر است. معمولاً «.J.V» برای انجام یک پروژه و فعالیت خاص و برای یک مدت زمان محدود به وجود می‌آید و مشارکت‌ها و معاضدت‌های طرفین می‌تواند به شکل سرمایه‌ی نقدی و پول، خدمات، سرمایه‌های فیزیکی از نوع ماشین آلات، تجهیزات یا حقوق معنوی مثل حق اختراع، حقوق انحصاری ثبت شده و امتیازات و یا ترکیبی از آنها باشد.

تعریف جوینت ونچر

در تعریف جوینت ونچر گفته‌اند: «جوینت ونچر» دارای دو معنای خاص و عام است. «.J.V»  در معنای خاص، زمانی شکل می‌گیرد که دو شرکت گرد هم می‌آیند تا در قالب هویتی جدید، فعالیت تجاری مشخص و مشترکی را پی‌ریزی کنند. در معنای عام  «.J.V» شامل هرگونه همکاری بین دو شرکت می‌شود؛ چه هویت جدیدی در حین آن خلق شود و چه نشود، حتی زمانی که توافق‌نامه‌ای تجاری سنتی، مانند توافق‌نامه‌ی انتقال دانش فنی یا توزیع محصول بین دو شرکت، تحت عنوان همکاری مشترک، منعقد شود و این توافق‌نامه‌ی سنتی نیز زیر دیگر عناوین همکاری، مانند توسعه‌ی مشترک محصولات باشد، باز هم مشمول تعریف عام همکاری مشترک است.

انواع جوینت ونچر

انواع جوینت ونچر عبارتست از: جوینت ونچر قراردادی و جوینت ونچر شرکتی

جوینت ونچر قراردادی

این نوع جوینت ونچر براساس قرارداد همکاری یا قرارداد فعالیت مشترک شکل می‌گیرد بدون اینکه طرفین برای اجرای قرارداد دست به تأسیس یک بنگاه اقتصادی مشترک جدید بزنند. به این دلیل، به این نوع جوینت ونچر قراردادی گفته می‌شود. هر یک از طرفین در این قرارداد، مسئولیت انجام بخشی از فعالیت مشترک را به عهده می‌گیرد. اصولاً کمیته مدیریت مشترکی بر کل فعالیت طرفین قرارداد نظارت دارد، اما طرفین قرارداد، هر یک به اسم خود و به مسئولیت خود بخشی از فعالیت را به انجام می‌رساند.

جوینت ونچر شرکتی

در این نوع جوینت ونچر، اراده طرفین برای همکاری به صورت تأسیس شرکت تجاری می‌باشد. طرف‌های قرارداد آورده‌های خود را در این بنگاه متمرکز می‌کنند و کلیه امور شرکت در این بنگاه اقتصادی انجام می‌پذیرد.

علل تشکیل جوینت ونچر

جوینت ونچر میان شرکت‌های داخلی یا شرکت‌های داخلی و خارجی موضوعی متداول در دو دهه اخیر است. در حالی که کشورها بویژه کشورهای در حال توسعه تمایل زیادی به همکاری و تولید مشترک با تولیدکنندگان بزرگ جهانی داشته و این تمایل سبب گردیده قریب به ۴/۳ از جوینت ونچرها میان بنگاه‌هایی با ملیت‌های مختلف ایجاد شود. در عین حال نمی‌توان از آثار مثبت اینگونه همکاری تجاری در سطح بنگاه‌های داخلی یک کشور نیز غفلت کرد. از جمله این موارد همکاری دو یا چند شرکت در سیستم تولید چابک صورت می‌گیرد. تولید چابک به عنوان یکی از پاردایم‌های مدرن در تولید صنعتی در دنیای امروز مطرح بوده و از جمله اجزای تشکیل دهنده آن ایجاد جوینت ونچر شرکتی و یا قراردادی می‌باشد.